Ta regulacja opiera się na Dyrektywie Rady UE 2003/49/EG z 3 czerwca 2003 (dalej „Dyrektywa”). Zgodnie z Dyrektywą odsetki i opłaty licencyjne wypłacane powiązanemu przedsiębiorstwu w innym państwie członkow-skim Unii Europejskiej zwolnione są od podatku źródłowego. Dyrektywa zapewnia jednakże pewnym państwom członkowskim okresy przejściowe dla wprowadzenia tego zwolnienia. Wśród nowych państw członkowskich takie okresy przejściowe wynegocjowała Litwa, Łotwa i Polska. Dla Polski zwolnienie wejdzie w życie od 1 lipca 2013; od 1 lipca 2009 stosuje się natomiast 5% stawkę podatku u źródła.
Warunkiem przewidzianego Dyrektywą przywileju podatkowego jest:
– że oba przedsiębiorstwa, tzn. spółka wypłacająca odsetki i spółka uprawniona do odsetek są powiązane przynajmniej 25% udziałem kapitałowym,
– że powyższe powiązanie kapitałowe trwa przynajmniej dwa lata,
– że spółki te podlegają w państwach swojej siedziby podatkowi dochodowemu (tzn. nie są od podatku zwolnione).
Dyrektywa koryguje nie tylko stosowne postanowienia wewnętrznego prawa podatkowego, ale również odpowiiednie regulacje umów międzyna-rodowych o unikaniu podwójnego opodatkowania.
Szwajcaria wprawdzie nie jest członkiem Unii Europejskiej, ale zawarła z Unią cały szereg tzw. „umów bilateralnych”, między innymi umowę o opodatkowaniu odsetek. Umowa ta, która weszła w życie 1 lipca 2005 r., rozszerza stosowanie postanowień Dyrektywy w zakresie opodatkowania transgranicznych płatności odsetkowych na Szwajcarię. O ile spełnione są wyżej opisane warunki, płatność odsetek dla przedsiębiorstwa z siedzibą w Szwajcarii podlega w Polsce od 1 lipca zredukowanemu podatkowi źród-łowemu. Tym samym uchylony jest w tych konstelacjach nie tylko 20% podatek źródłowy wynikający z polskiego prawa podatkowego, ale również 10% podatek źródłowy przewidziany w Konwencji o unikaniu podwójnego opodatkowania pomiędzy Polską a Szwajcarią z 2 września 1991.
Dla płatności dokonywanych przez powiązaną spółkę z siedzibą w Szwajcarii nowość ta nie ma większej wagi. Takie odsetki w większości wypadków nie podlegały podatkowi źródłowemu. Wyjątkowo opodatko-wane są kupony obligacji, odsetki przy przekształceniu pożyczki wewnątrz koncernu na obligacje oraz odsetki przy pożyczkach zabezpieczonych hipotecznie.
Regulacje umowy o opodatkowaniu odsetek zawartej przez Szwajcarię z Unią Europejską na razie nie znalazły odzwierciedlenia w polskiej ustawie o podatku dochodowym od osób prawnych. Art. 21 tej ustawy, ustana-wiający 20% podatek źródłowy od odsetek oraz wprowadzający (wpraw-dzie jedynie pośrednio) stopniowe zwolnienie z tego podatku dla przedsię-biorstw powiązanych z Unii Europejskiej nie wymienia wyraźnie Szwajcarii. To nie przeszkadza jednak stosowaniu stwki 5% podatku. Zgodnie ze stałym orzecznictwem Trybunału Europejskiego umowa zawarta przez Unię Europejską z innym państwem, o ile przewiduje jasno i wyraźnie konkretne zobowiązanie, nie wymagające skonkretyzowania w dalszych rozporządzeniach, obowiązuje państwa Unii bezpośrednio ( tzw. „self executing”). Ta opinia jest jednoznacznie reprezentowana w Szwajcarii. Także Polska dotychczas przestrzegała tej zasady. Na przykład respekto-wane było zwolnienie szwajcarskich spółek z obowiązku uzyskania zezwo-lenia na nabycie nieruchomości, przewidziane inną umową bialteralną Szwajcarii z Unią, zanim jeszcze znalazło odzwierciedlenie w polskiej ustawie o nabywaniu nieruchomości przez cudzoziemców.
Bezspornym jest, że Polska zobowiązana jest przetransponować regulacje umowy o opodatkowaniu odsetek do wewnętrznego systemu prawnego. Ewentualna przeciwna praktyka organów podatkowych sprzeciwiałaby się temu zobowiązaniu i stanowiłaby prawdopodobnie powód dla dyploma-tycznych interwencji.
Kto chciałby skorzystać z uprzywilejowanego opodatkowania odsetek płaconych do Szwajcarii musi jednakże pamiętać o przewidzianym w polskim prawie podatkowym wymogu przedstawienia dowodu szwajcar-skiej rezydencji podatkowej wierzyciela odsetek /tzw. „certificate or residence”).