W ostatnich miesiącach temat Jednolitego Pliku Kontrolnego był niezwykle żywo dyskutowany wśród dużych przedsiębiorców. To ich bowiem z dniem 1 lipca 2016 r. objął obowiązek comiesięcznego raportowania JPK dla ewidencji zakupu i sprzedaży VAT, jak i pozostałych struktur przekazywanych na wezwania organu podatkowego ( księgi rachunkowe, wyciągi bankowe, magazyn, faktury VAT, podatkowa księga przychodów i rozchodów, ewidencja przychodów).
Wspomniane obowiązki raportowania w oparciu o przedstawione przez Ministerstwo Finansów struktury logiczne JPK systematycznie będą rozszerzane na pozostałych przedsiębiorców. Tym samym od 1 stycznia 2017 r. obowiązek comiesięcznego przesyłania JPK dla ewidencji zakupu i sprzedaży VAT obejmie małych i średnich przedsiębiorców, by z kolejnym rokiem od 1 stycznia 2018 r., objąć już najliczniejszą z grup jakimi są mikroprzedsiębiorcy. Wspólnie zaś dla małych, średnich i mikroprzedsiębiorców z dniem 1 lipca 2018 r., powstanie obowiązek raportowania w formacie JPK dla pozostałych struktur.
Wydawać by się mogło, że czasu na przygotowanie systemów księgowych do nowych obowiązków elektronicznego raportowania danych jest wystarczająco dużo. Jednak już pierwsze doświadczenia wobec dużych przedsiębiorców jasno pokazują, że sam zakup aktualizacji posiadanego systemu informatycznego może okazać się niewystarczający.
O ile bowiem sam plik JPK dla poszczególnej struktury jest generowany z systemu księgowego w sposób automatyczny, to jednak kolejnym koniecznym krokiem musi być weryfikacja jego poprawności. Księgowy powinien mieć pewność, że generowane dane są spójne, nie tylko w zakresie pojedynczej struktury np. JPK _VAT, lecz również są zgodne z pozostałymi strukturami. Trzeba bowiem pamiętać, że źródłem danych są nie tylko księgi rachunkowe, ale także systemy fakturowe, czy stan magazynu. Może to rodzić określone problemy w przypadku, gdy dla każdego z nich przedsiębiorca korzysta z różnych dostawców oprogramowania. Podobnie charakter danego podatnika np. zwolnionego z VAT może rodzić komplikacje w sytuacji gdy w prowadzonym przez niego systemie magazynowym ceny towarów ujmowane są w kwotach brutto.
Wypracowany przez nas model współpracy zespołu księgowego i informatycznego, który sprawdził się we wdrożeniu Jednolitego Pliku Kontrolnego wobec dużych podmiotów gospodarczych, planujemy zastosować również wobec kolejnej grupy małych i średnich przedsiębiorców, których obowiązek raportowania obejmie już z nowym rokiem.
Współpraca ta nie ogranicza się tylko do pierwszego etapu wdrożenia JPK i przeprowadzenia testów dla stwierdzenia poprawności raportowania, ale ma charakter stały. Należy bowiem mieć na uwadze, że organ podatkowy podczas kontroli ma prawo zażądać konkretnych danych z wybranego okresu sprawozdawczego, zarówno z pojedynczej, jak i ze wszystkich struktur JPK, obejmujące nawet pojedyncze pozycje z poszczególnych faktur.
Zdobyte doświadczenie w elektronicznym raportowaniu JPK wobec dużych podmiotów pozwala także wychwycić ewentualne niezgodności w sytuacji zmiany przepisów podatkowych.
Ma to szczególne znaczenie w przypadku danych zawartych w plikach JPK ewidencje zakupu i sprzedaży VAT, które powinny uzgadniać się ze składanymi przez podatnika deklaracjami VAT. Ostatnia zmiana wzoru deklaracji VAT-7, w której dodano nową pozycję kwota podatku od wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw silnikowych, podlegająca wpłacie w terminach, o których mowa w art. 103 ust.5a i 5b ustawy VAT (rozporządzenie Ministra Finansów w sprawie wzorów deklaracji dla podatku od towarów i usług z dnia 25 lipca 2016 r. obowiązująca od 1 sierpnia 2016 r. ) spowoduje niezgodność z raportowaną strukturą JPK. Podatnicy mają tutaj możliwości stosowania dotychczasowej, deklaracja VAT-7 w wersji 16 nie dłużej niż do rozliczenia ostatniego okresu rozliczeniowy 2016 r., jedynie jako pewne tymczasowe rozwiązanie.
Anna Ciępka, Radca Prawny, Ecovis System Rewident Sp. z o.o.